Cuttingedge.nl, 3 januari 2013
Door: Jasmijn Sprangers
****
De uitwerking van een omhelzing
De ene artiest krijgt een gelukzalige roes wanneer hij of zij voor een zaal vol mensen optreedt. De ander ervaart een aan totale paniek grenzende podiumangst gedurende de gehele voorstelling. Wim Kan haatte zijn publiek omdat ze zijn alter ego verafgoodden terwijl hij in het dagelijks leven in niks leek op dat gemoedelijke, lichthartige figuur.
Laura van Dolron ziet niet in waarom je bovenstaande gevoelens zou verstoppen voor je toeschouwers. Daarom maakt ze maar meteen duidelijk dat het vanavond behoorlijk ongezellig gaat worden. Al die mensen die kwamen voor een vermakelijke oudejaarsconference in de traditie van Wim Kan komen bedrogen uit, zegt ze. Wie een typische, lieve Laura van Dolron-voorstelling verwacht ook.
Kans conference uit 1976, Laura’s geboortejaar, had de inspiratie voor deze voorstelling moeten vormen, maar in plaats daarvan heeft een ander gegeven zich in haar hoofd genesteld. De wijlen cabaretier schreef zwaarmoedige dagboekteksten en mocht van zichzelf nooit zijn ware ik tonen op het podium. Dat gaat Laura van Dolron dus even helemaal anders doen vanavond.
Publikumsbeschimpfung kunnen we krijgen. En dat er dan de volgende keer helemaal niemand meer in de zaal zit, kan haar geen reet schelen. De beste uitkomst voor haar zou zijn dat ze haar rotgevoel over ons uitstort, en het zo zelf kwijtspeelt terwijl wij ermee naar huis gaan. Dat is voor haar toch veel beter dan wanneer wij toeschouwers bemoedigd en vrolijk met z’n allen naar huis gaan, maar zij rottig en alleen overblijft? Ze voorspelt ook dat het wel slechte recensies op zal leveren, dit stuk waarin zij beledigt en beschimpt in plaats van bekoort en behaagt. Op het moment dat ze deze uitspraak doet, menen wij dat ze inderdaad een vooruitziende blik heeft, want deze Laura komt niet erg oprecht en overtuigend over.
Maar dan komt de omslag. Eigenhandig breekt ze de muur van ongemak en antipathie die ze in het eerste deel van de voorstelling tussen haar en ons heeft opgebouwd weer af. Dat doet ze zeer geraffineerd. Eerst vertelt ze over haar persoonlijke problemen en eigenaardigheden. Ze roept herkenning in ons op en wordt zo al snel weer aimabel. Ze maakt de strijd openbaar van moeten voldoen aan het beeld dat we van onszelf geschapen hebben. Dat beeld is vaak zeer moeilijk en met veel pijn en verdriet in stand te houden, en dat terwijl de mensen die van ons houden dat doen om wie we zijn, niet om hoe we ons voordoen.
Het knappe zit hem erin dat we geen moment twijfelen aan die uitspraak omdat ze het ons zelf heeft doen ervaren. Onsympathiek als ze eerst was; door te vertellen over haar verbroken relatie en de gekke dingen die ze soms doet en denkt, houden we van haar. Met behulp van deze zorgvuldige constructie, de spiegel die ze ons voorhoudt en het spel dat ze speelt met haar onstage en offstagepersoonlijkheid, heeft ze de slechte recensie waar ze om vroeg weten om te draaien in het tegenovergestelde. Deze ‘Oudejaarsconference’ is er één om nog vaak aan terug te denken. Ze heeft de uitwerking van een omhelzing.