In Sartre zegt sorry breidt Laura van Dolron haar theatrale repertoire iets uit. De ‘stand-up philosopher’ doet nog steeds wat ze altijd doet: op het podium staan en praten over het leven. Maar dit keer heeft ze een fictief personage – de uit het graf herrezen Jean Paul Sartre (1905-1980) – als tegenspeler. Hoewel: veel inbreng heeft de filosoof, nonchalant gespeeld door Steve Aernouts, aanvankelijk niet. Van Dolron snoert hem keer op keer de mond. Want ze is kwaad. Kwaad om wat hij met zijn existentialisme heeft aangericht.
Er zijn geen grote verhalen meer, wij ironiseren alles – alle belang, alle betekenis is relatief; we leven tussen aanhalingstekens. Die constatering is niet nieuw, maar Van Dolron gaat hier een stapje verder met wat ze er als theatermaker aan kan doen.
In Sartre zegt sorry geeft ze eerst een goed getroffen, geestige schets van hoe het met haar generatie is gesteld. Hoe we ons zo verantwoordelijk voelen voor het slagen van ons leven dat we niets meer durven, behalve onder fleecedekentjes op de bank naar series kijken over mensen die wel durven. Hoe we ons van de therapeut naar de bikram-yoga haasten, met tussendoor twee minuten tijd om te mediteren. En hoe we daar met elkaar vooral zo goed over kunnen praten. Praten en analyseren – om de afstand te bewaren, om maar niets te voelen. Een pijnlijke diagnose.
Van Dolron zet er en pleidooi voor het leven tegenover – voor keuzes maken en op je bek gaan; risico’s nemen. Liefde voelen en verdriet, leven met “modder aan je handen en vingerverf in je nek”. Haar publiek is gewend om zulke grote gevoelens pathetisch te vinden. Dat Van Dolron er toch voor pleit, is moedig.
Tot slot maakt Sartre zijn excuses, en spreekt bindende woorden tot het publiek. We zijn nu eens niet meer allemaal individuen, maar juist één: Sartre benoemt liefdevol alles wat we delen. Het brengt een warm gevoel van collectiviteit teweeg.
Eén kritiekpuntje is er wel: met haar cerebrale presentatie is Van Dolron natuurlijk ergens onderdeel van het door haar gesignaleerde probleem. Als zij dit pleidooi voor leven en voelen in het theater doorzet, past dar de volgende keer misschien ook een andere vorm bij.

door Herien Wensink